Zeytinyağı fiyatları İspanya’yı vurdu
İspanya’da yeterli yağış olmaması, dünyanın en büyük zeytinyağı üreticisindeki hasadı yarıya indirerek zeytinyağı fiyatlarını tarihi rekor seviyelere yükseltti. İspanyol çiftçiler normalde dünya zeytinyağı üretiminin yarısını üretiyor ancak Financial Times’ta yer alan habere göre ülkenin zeytinyağı üretimi son 12 ayda yarı yarıya azalarak 780.000 tona geriledi.
Zeytinyağı fiyatları ise İspanya ve Avrupa genelinde yaşanan kurak dönemin ardından Haziran 2022’den bu yana yaklaşık yüzde 60 artarak kilogram başına 5,4 Euro’ya yükseldi.
AVRUPA’DA ÇOKLU ÜRETİCİNİN ÜRÜNLERİ DÜŞÜYOR
Bir diğer zeytinyağı üreticisi İtalya’da 2022 yılı 222 yılın en kurak yılı oldu. İtalyan bilgi analitiği şirketi Centro Studi Divulga’nın verdiği bilgiye göre, geçen yıl İtalya’da 1800’den beri en kurak yıl oldu. Uluslararası Zeytin Kurulu, en büyük ikinci üreticinin de verimi 2018/2019’dan bu yana en düşük seviye olan 235 bin tona düşüreceğini tahmin ediyor. Portekiz, Hırvatistan ve Fransa gibi diğer Avrupa Birliği üreticilerinde üretimin düşmesi bekleniyor. Birlik içinde üretiminin artması beklenen sadece üç üye var: Yunanistan, Kıbrıs ve Slovenya. Önceki dönemde 232 bin ton üretim yapan Yunanistan’da üretimin bu dönemde 350 bin tona çıkması bekleniyor. Ancak üretimi artan diğer iki üyenin toplam üretimi oldukça düşük: sırasıyla 6.100 ton ve 700 ton. Rabobank tahıl ve yağlı tohumlar analisti Vito Martinelli, “Sektörde yirmi yıldır bu fiyatları görmedim. “Geçen yıl İspanya için bir felaketti ve diğer Akdeniz ülkeleri ile birlikte İtalya’da da hasat kötüydü” diyor.
Kuraklığın devam etmesi bu yılki hasat telaşını da beraberinde getiriyor. İspanyol meteoroloji kurumunun verilerine göre geçen ay, İspanya’nın geçen yüzyıldaki en sıcak ikinci ve en kurak ikinci Mart ayı oldu. Nisan ayının tarihin en kurak Nisan ayı olması bekleniyor. Nisan ayının ilk 17 gününde ülkenin yarısına bir damla yağmur düşmedi. . Uzmanlara göre bu yaz da kuraklığın devam etmesi zeytinyağı fiyatlarının yüksek seyrini sürdüreceği anlamına geliyor. Emtia bilgi şirketi Minttec’ten yağlı tohum ve bitkisel yağ analisti Kyle Holland, Akdeniz bölgesinde ekim-şubat ortasında zeytin hasadının yapıldığını hatırlatarak, “Bu demek oluyor ki kısa sürede yağmur yağmazsa, yine zayıf bir hasat olacak.” diyor.
DÜNYA PAZARI 15 MİLYAR DOLARA ÇIKTI
Sağlıklı ve doğal gıda ürünlerine olan talebin artması zeytinyağı pazarında büyümeyi beraberinde getiriyor ve dünya pazarının 2030 yılında 15 milyar dolara yaklaşması bekleniyor. 2022’de 10,5 milyar dolar büyüklüğe ulaşan dünya zeytinyağı pazarı büyüyecek IndexBox tarafından yayınlanan sektörel bir rapora göre önümüzdeki 8 yılda ortalama yüzde 4,2 artarak 20230’da 14,9 milyar dolara ulaşacak. Akdeniz mutfağının artan popülaritesi ve tüketicilerin zeytinyağı kullanmanın sağlık yararları konusunda artan farkındalığı, pazardaki büyümenin itici güçleri olarak görülüyor.
DÜNYA ÜRETİMİNDE %18 DÜŞÜŞ BEKLENİYOR
Uluslararası Zeytin Kurulu, 2022 yılı sonunda yayınladığı iddialarında, dünya zeytinyağı üretiminin 6 yılın en düşük seviyesine ineceğini ve 2022/2023 döneminde 2,73 milyon ton olacağını öngördü. 2021/2022 sezonunda toplam 3.40 milyon ton üretim oldu ve bu kurulun iddialarına göre bu dönemde yıllık bazda yüzde 18’lik bir düşüş anlamına geliyor. Ayrıca bu dönem için beklenen toplam üretim, 3,14 milyon ton olan son beş yılın ortalamasının yüzde 12 altında.